ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi

ISO 22301 Nedir?

ISO 22301, bir işletmede iş sürekliliğinin nasıl sağlanacağını ve bu sürekliliğin aksaması durumunda alınacak aksiyonları açıklayan bir standarttır. ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi sayesinde kuruluşlar, iş sürekliliği politikaları ve hedefleri oluşturabilir, iş sürekliliğini bozan durum ve olaylara karşı müdahale etme kabiliyetlerini geliştirebilir. İş sürekliliği ilkelerini kurum içerisinde sistematik bir yapıyla buluşturabilen kuruluşlar ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Belgesi alabilmektedir. ISO 22301 de diğer yönetim sistemi standartlarında olduğu gibi iş sürekliği performansının iç denetimler, izleme, kontrol ve yapılan analizler ile sürekli olarak iyileştirilmesini gerektirmektedir. ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi, büyüklüğü ve faaliyet alanı fark etmeksizin tüm işletmeler için uygulanabilmektedir.

ISO 22301:2019 Standardı Kapsamı

Günümüzde her kurum iş süreçlerinin ve faaliyetlerinin düzenli bir şekilde işlemesini ve planlandığı gibi yürümesini talep etmektedir. İşlerde yaşanacak en ufak aksamalar dahi zaman kayıplarına ve mali kayıplara neden olmaktadır. Bu nedenle kurumlar iş sürekliliğini sağlayacak politikalar, hedefler ve uygulamaları hayata geçirmektedir. Bu konu tüm sektörlerin, tüm kamu ve özel sektör işletmelerinin ortak bir amacı olduğundan dünyada da bununla ilgili çeşitli çalışmalar yürütülmekte; farklı yaklaşımlar, iş modelleri vs geliştirilmektedir. ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi de bu doğrultuda hazırlanmış uluslararası bir standarttır ve tüm kuruluşlara hitap etmektedir.

İşletmesinde ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi kurmak isteyen şirketler, standardın şu maddelerindeki gereklilikleri yerine getirmelidir:

Kapsam
Normatif referanslar
Terimler ve tanımlamalar
Organizasyon bağlamı
Liderlik
Planlama
Destek
Operasyon
Performans değerlendirme
İyileştirme

Görüldüğü üzere ISO 22301’in içeriği de büyük ölçüde diğer yönetim sistemlerine benzemektedir. Standartta ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Belgesi almak isteyen kuruluşların dikkat etmesi gereken hususlara yer verilmektedir. Bunları şöyle özetleyebiliriz:

İş Sürekliliği Yönetim Sistemi kapsamı, gereklilikleri ve sistemden neler beklendiği belirlenmelidir.
Üst yönetim bu konuya liderlik etmeli; kuruluş içerisindeki roller, sorumluluklar ve yetkiler belirlenmelidir.
İş Sürekliliği Yönetim Sistemi ile ilgili risk ve fırsatlar, sistemin amacı ve şirkette nelerin değişmesi gerektiği gibi hususlar açıklanmalıdır.
ISO 22301, bu sistemin uygulanması için kullanılacak kaynaklar, dokümanlar ve bilgileri de açıklamaktadır.
Standart içerisinde iş sürekliliğiyle ilgili operasyonel planlamalar, etki analizi ve risk değerlendirmeleri, stratejiler ve çözümler, plan ve prosedürler, alıştırma uygulamaları ve sistemin nasıl değerlendirileceğine dair bilgiler de yer almaktadır.
İş Sürekliliği Yönetim Sistemi’nin izlenmesi, ölçülmesi, analiz edilmesi ve değerlendirilmesi, konuyla ilgili yapılan iç denetimler ve yönetim gözden geçirme toplantılarının kapsamı da anlatılmaktadır.
Son bölüm olan “iyileştirme”de ise uygunsuz faaliyetler ve düzeltici eylemler ve sürekli iyileştirme yaklaşımları açıklanmaktadır.

ISO 22301 Belgesi Nasıl Alınır?

ISO 22301 Belgesi almak isteyen işletmeler gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra belgelendirme kuruluşlarına başvuru yapabilirler. ISO 22301 özelinde hazırlanmış dokümanlar ve şirketin genel işleyişini ilgilendiren evraklar üzerinden yapılan ön incelemelerden sonra işletme sahalarında yerinde denetimler gerçekleştirilmektedir. Akredite belgelendirme kuruluşunun bağımsız denetçileri kurumu ziyaret etmekte ve tespit ettiği uygunsuzlukları işletme yönetimine raporlamaktadır. Bu uygunsuzluklar, yapılan düzeltici eylemler ile eğer kısa sürede giderilebiliyorsa yeni bir denetlemeye gerek kalmadan denetim süreci sonlandırılabilir ve belgelendirme işlemine geçilebilir. Tespit edilen uygunsuzlukların ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi Belgesi alınmasına büyük engel teşkil ettiğine karar verilirse denetimlerin sonraki bir tarihte yenilenmesi gerekmektedir. Kurumlar da bür sürede uygunsuzlukları gidermeye çalışmaktadır.