Vegan Belgesi Nedir?
Vegan Belgesi, içerisinde hiçbir hayvansal ürün bulunmayan gıdalara verilen bir belgedir. Vegan tüketicilere yönelik hazırlanan bu sertifikasyon programı sayesinde vegan ürünler, Vegan Belgesi / logosu sayesinde kolaylıkla ayırt edilebilmektedir. 1940’larda başlayan vegan beslenme kültürü dünyada ve ülkemizde oldukça yaygındır ve veganlar bu kültüre uygun olarak hazırlanmış gıdaları tüketmeye özen göstermektedir. Bu tüketicilere özel ürünler hazırlamak isteyen firmalar da Vegan Belgesi alarak onları doğru ürünlerle buluşturmayı amaçlamaktadır. Firmalar, belgeledikleri ürünler içerisinde hiçbir hayvansal bir gıda maddesi bulunmadığını beyan ettiklerinden veganlar da bu ürünleri gönül rahatlığıyla satın alabilmektedir. Veganlık giderek yükselen bir trend olduğundan bu ürünlerin kendi içerisinde ayrı bir pazar oluşturduğunu söylemek mümkündür. Vegan Belgesi de bu pazarın bir bakıma giriş belgesidir.
Bilindiği üzere veganlık, hayvansal gıda tüketmeyen kişilerin bu beslenme alışkanlıklarına verilen bir isimdir. Bu alışkanlığı benimseyen kişiler ise vegan denir. Vegan / veganlık çoğu zaman vejetaryan / vejeteryanlık kavramları ile karıştırılabilmektedir. Bu iki beslenme kültürü arasındaki en önemli fark şudur: Vejetaryanlar et ürünleri tüketmezken veganlar et ürünlerinin yanında süt, bal, yün, yumurta, ipek gibi tüm hayvansal ürünleri hayatlarından çıkarmaktadır. Fakat günümüzde gıda tedarik zincirinin uzaması ve küresel bir yapıya kavuşması gıda ürünlerinin veganlık felsefesine uygunluğu noktasında önemli soru işaretleri oluşturmaktadır. Yani vegan ürünlerden satın almak isteyen tüketicilerin bu ürünlerin gerçek anlamda vegan olup olmadığını anlamaları ne yazık ki pek mümkün değildir. İşte bu noktada bağımsız ve tarafsız bir sertifikasyon sistemine ihtiyaç duyulmaktadır.
Vegan Belgesi bu ihtiyaç doğrultusunda geliştirilmiştir. Tüm dünyada çok uzun süredir var olan ve giderek daha fazla insan tarafından savunulan ve uygulanan bu beslenme alışkanlığı için ortak bir sistem geliştirilmiştir. Veganlık kriterlerini tüm yönleriyle sağlayan gıdalara Vegan Belgesi verilerek piyasada ortak bir oluşturulmuştur. Belgelendirilecek ürünler çeşitli test ve analizlerden geçirilerek veganlığa uygunluğu doğrulanmakta ve akabinde belge düzenlenmektedir. Belgeli ürünlerin üzerinde tüketiciler tarafından kolaylıkla fark edilebilmesi için vegan logosu bulunmaktadır.
Vegan Belgesi alınan ürünlerin içerisinde şu ürünlerden hiçbir şekilde; miktarda ya da formda bulunmamaktadır: Et, süt, yumurta, bal, balık, ipek, kemik kömürü vb. Bu ürünlerin kendileri veya herhangi bir türevi belgeli ürünler içerisinde yer almamaktadır. Bunun yanında deri, boynuz, kemik, yün, kaşmir vb gibi ürünler kullanılarak üretilmiş kıyafet, eşya, aksesuar, kozmetik ürünü, mobilya vb gibi ürünlerin de veganlık kriterlerini karşılamadığını belirtmekte fayda var. Bu nedenle, bu kategorilere giren ürünler için de Vegan Belgesi düzenlenebilmektedir.
Vegan Belgesi Nasıl ve Nereden Alınır?
Vegan Belgesi, tüm ülkelerde ve Türkiye’de sadece akredite belgelendirme kuruluşları tarafından verilmektedir. Belge almak isteyen işletmeler bu yetkili kuruluşlarla iletişime geçerek sertifikasyon sürecini başlatabilirler. %100 vegan ürettiğini iddia eden firmalar, bu beyanlarını çeşitli test ve analizlerle doğrulamaları gerekmektedir. Bu çalışmalar da bağımsız üçüncü taraf kuruluşlar bünyesinde yapılmalıdır. Bunun yanında, belgelendirme kuruluşları vegan ürünler üreten üreticilerin tesislerini ziyaret ederek yerinde denetimler yapmaktadır. Bu denetimler, belgelendirmenin son adımıdır ve denetlemelerde başarılı olan firmaların ürünlerine Vegan Belgesi verilmektedir.
Belgelendirme adımlarını şöyle özetleyebiliriz:
- Belgelendirme kuruluşu ile iletişime geçilmesi
- Gizlilik ve belgelendirme ücretleri konusunda fiyat anlaşmalarının yapılması
- Belgelendirme kuruluşuna firma ve ürünlerle ilgili talep ettikleri dokümanların gönderilmesi
- Dokümanlar üzerinde yapılan ön incelemelerde tespit edilen uygunsuzlukların kapatılması
- Firma ziyareti; üretim hatları, paketleme ve depolama vb gib bölümlerin denetlenmesi
- Denetlemelerde belirlenen uygunsuzluklar için düzeltici / önleyici faaliyetlerin geliştirilmesi ve uygulanması
- Vegan Belgesi’nin düzenlenmesi
Vegan Belgesi alındıktan sonra, yapılan denetimler ve / veya tüketici şikayetleri üzerine yapılan incelemelerde ürünlerin %100 vegan olmadığına dair herhangi bir bulgu tespit edilirse belge iptal edilebilmekte ve tüketicilere bu konuda bilgilendirme yapılmaktadır.
Vegan Belgesi Almak Size Ne Kazandırır ?
Vegan Belgesi bulunan vegan etiketli ürünler, vegan tüketiciler tarafından çok kolay bir şekilde fark edilebilmektedir. Bu durum, beslenme konusunda oldukça hassas olan bu tüketici grubunun da müşteri portföyüne eklenmesini sağlamaktadır. Belge sahibi firmalar böylelikle yeni bir pazara girmiş olmakta ve marka prestijini artırmaktadır. Bu da zamanla işletmenin paydaşları nezdinde daha saygın bir kuruluş olmasını sağlamakta ve kurumsal itibarını yükseltmektedir.
Vegan Belgesi, yüksek müşteri memnuniyeti sayesinde zamanla firmaların satış rakamlarına da olumlu etki yapmaktadır. Firmalar bu sayede zamanla daha fazla kâr elde ederek büyüyebilmekte ve pazar payını artırabilmektedir. Zamanla vegan ürün çeşitliliğini de artırabilmekte ve daha fazla vegan tüketiciye ulaşabilme fırsatı elde edebilmektedir. Ayrıca, kurum içinde ve dışında bir farkındalık oluşturarak kurumsal sosyal sorumluluk anlamında çok önemli bir adım atmış olmaktadır.