(0212) 934 10 49

Delta Plaza

Esenyurt-İstanbul

TEKLİF AL

ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi (İSG): Kapsamlı Belgelendirme Rehberi

Çalışan sağlığı ve güvenliği, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda etik ve ekonomik bir zorunluluktur. İş kazaları, meslek hastalıkları ve iş gücü kayıpları; işletmelerin maliyetlerini, itibarını ve verimliliğini doğrudan etkiler. ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, bu riskleri proaktif olarak yönetmeniz, çalışan katılımını sağlamanız ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmanız için uluslararası kabul görmüş ilk standarttır. Vertacert uzmanlığı ile, İSG risklerinizi fırsata çevirirken, yasal yükümlülüklerinizi kusursuzca yerine getirin.

ISO 45001 Belgesi Teklifi Alın

İçindekiler
📖

1. ISO 45001 Nedir? Tanımı ve Temel Amacı

ISO 45001, İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) yönetim sistemlerinin uluslararası ilk standardı olup, kuruluşların yaralanmaları, sağlık bozulmalarını ve ölümleri önleyerek güvenli ve sağlıklı çalışma ortamları sağlaması için bir çerçeve sunar. Bu standart, İSG Risklerinin proaktif yönetimine odaklanır.

ISO 45001’in Temel Amacı:

  • Riskleri Proaktif Önleme: İş kazaları ve meslek hastalıklarına yol açan riskleri (tehlikeleri) önceden belirlemek ve ortadan kaldırmak.

  • Yasal Uyum: İSG ile ilgili tüm ulusal ve uluslararası yasa ve mevzuatlara uyumu sistematik hale getirmek.

  • Sürekli İyileştirme: İSG performansını sürekli ölçerek ve iyileştirerek kazasız bir çalışma kültürü oluşturmak.

2. OHSAS 18001’den ISO 45001’e Geçiş ve Farkı

ISO 45001, sektörde uzun yıllardır kullanılan OHSAS 18001 standardının yerini almıştır. Bu sadece bir isim değişikliği değil, İSG yönetim felsefesinde yapılan stratejik bir devrimdir.
ÖzellikOHSAS 18001ISO 45001
Yapı (Mimari)Kendi eski mimarisiHLS (Yüksek Seviyeli Yapı)
Odak AlanıTehlikeye karşı risk yönetimiRisk ve Fırsat yönetimi (Proaktif)
Kullanıcı NiyetiÇalışanı korumak (İSG uzmanı odaklı)Tüm çalışanların katılımı (Yönetim dahil)
LiderlikYetki devri (Devretme)Üst Yönetimin Aktif Liderliği (Zorunluluk)
→ OHSAS 18001’den ISO 45001’e geçişin teknik gerekliliklerini, zorunlu değişiklikleri ve son geçiş tarihlerini öğrenmek için Neden OHSAS 18001 Yerine ISO 45001 Belgesi Almalısınız? başlıklı makalemizi inceleyin.

3. ISO 45001’in Kuruluşlara Sağladığı 5 Temel Fayda

ISO 45001, çalışanlarınızın hayatını korumakla kalmaz, aynı zamanda işletmenizin finansal ve operasyonel sağlığını da güçlendirir.

Yasal Uygunluk ve Sorumluluk

İşverenlerin İSG mevzuatına uyumunu sürekli ve sistematik hale getirir. Yasal zorunlulukları yerine getirdiğinize dair en güçlü kanıtı sunar.

Maliyet Azalması (Finansal Etki)

İş kazaları, tazminatlar, üretim duruşları, işe alım ve eğitim maliyetlerini (iş gücü kaybını) minimize eder. Prim indirimleri ve vergi avantajları sağlayabilir.

İtibar Yönetimi

Çalışanlarına değer veren bir marka imajı oluşturur. Bu, yetenekli işgücünü çekme ve elde tutma gücünüzü artırır.

Çalışan Katılımı ve Moral

Çalışanların İSG süreçlerine aktif katılımını zorunlu kılarak işyeri güvenliğini bir "kültür" haline getirir. Çalışan memnuniyetini ve motivasyonunu artırır.

Verimli Risk Yönetimi

Tehlikeleri (Hazard) belirleme ve risk değerlendirmesini (Risk Assessment) sistematik hale getirir. Bu, kazaların %90'ından fazlasının oluşmadan önce önlenmesini sağlar.

4. ISO 45001:2018 Standardının 10 Maddelik Detaylı Analizi (HLS)

ISO 45001, Yüksek Seviyeli Yapı (HLS) formatını kullanır. Bu yapı, standardın sadece İSG uzmanlarının değil, doğrudan üst yönetimin ve stratejik planlamanın bir parçası olmasını sağlar. İşte denetimlerde Vertacert’in odaklandığı 10 maddenin (ilk 3’ü terimlerdir) İSG için anlamı:
Madde No.Odak AlanıKısa Açıklama
Madde 4Kuruluşun Bağlamıİç ve dış faktörlerin, çalışanların ve diğer ilgili tarafların ihtiyaçlarının belirlenmesi.
Madde 5Liderlik ve Çalışan KatılımıÜst yönetimin aktif taahhüdü, İSG politikasının belirlenmesi ve çalışanların danışma ve katılımı.
Madde 6PlanlamaTehlike belirleme, risk değerlendirmesi, yasal şartların belirlenmesi ve hedeflerin oluşturulması.
Madde 7DestekKaynaklar, yetkinlik, farkındalık, iletişim ve dokümante edilmiş bilginin yönetimi.
Madde 8OperasyonOperasyonel planlama ve kontrol, tedarikçilerin yönetimi ve acil duruma hazırlık.
Madde 9Performans Değerlendirmeİzleme, ölçme, analiz, iç denetim ve Yönetimi Gözden Geçirme (YGG).
Madde 10İyileştirmeUygunsuzluklar, olaylar ve düzeltici faaliyetlerle sistemin sürekli iyileştirilmesi.

Madde 4: Kuruluşun Bağlamı

Bu, sisteminizin temelidir. Kuruluşunuzdan, İSG performansını etkileyebilecek iç ve dış hususları belirlemesini ister.
  • Dış Hususlar: Ulusal İSG mevzuatındaki değişiklikler, yeni teknolojiler, tedarikçi riskleri.
  • İç Hususlar: Kurum kültürü (güvenliğe bakış açısı), çalışanların yetkinlik seviyesi, kullanılan tehlikeli kimyasallar.
  • İlgili Taraflar: Çalışanlar, yasa koyucular (Bakanlık), müşteriler, tedarikçiler ve yerel halkın İSG beklentilerinin belirlenmesi.

Madde 5: Liderlik ve Çalışan Katılımı

OHSAS 18001’den en büyük devrim budur. Artık İSG sorumluluğu sadece “İSG Uzmanına” veya bir “Yönetim Temsilcisine” devredilemez. Üst yönetim, İSG performansından doğrudan ve bizzat sorumludur. Bu madde aynı zamanda “Çalışanların Danışma ve Katılımı”nı zorunlu kılar. (Bunu 6. Bölümde detaylandıracağız).

Madde 6: Planlama (Kritik Bölüm)

Bu madde, sistemin proaktif olmasını sağlar. Kuruluşun, tehlikeleri belirlemesini, riskleri ve fırsatları değerlendirmesini ve yasal şartları tanımlamasını ister. (Bunu 5. Bölümde detaylandıracağız).

Madde 7: Destek

Sistemin çalışması için gereken kaynakları tanımlar.
  • Kaynaklar: Güvenli ekipman, KKD (Kişisel Koruyucu Donanım), acil durum altyapısı.
  • Yetkinlik: İSG risklerini etkileyen işleri yapan personelin (kaynakçı, forklift operatörü vb.) yetkinliğinin kanıtlanması (eğitim, sertifika).
  • Farkındalık ve İletişim: Tüm çalışanların İSG politikası, tehlikeler ve acil durumda ne yapacakları konusunda farkında olmaları.

Madde 8: Operasyon

Madde 6’da planlanan risk kontrollerinin “sahada” nasıl uygulandığını belirler.
  • Operasyonel Kontrol: Riskli işlerin (yüksekte çalışma, kapalı alan çalışması) güvenli hale getirilmesi.
  • Tedarikçi ve Taşeron Yönetimi: Sahanıza giren taşeronların veya tedarikçilerin İSG kurallarınıza uymasının garanti altına alınması.
  • Acil Duruma Hazırlık: Yangın, deprem, kimyasal sızıntı gibi senaryoların belirlenmesi, tatbikatların yapılması.

Madde 9: Performans Değerlendirme

Sistemin çalışıp çalışmadığını ölçtüğünüz yerdir.
  • İzleme ve Ölçme: Kaza sıklık oranları (KSO), ramak kala sayıları, yasal uyum seviyesi gibi performans göstergelerinin (KPI) izlenmesi.
  • İç Denetim: Sistemin standarda ve yasalara uyup uymadığının tarafsızca denetlenmesi.
  • Yönetimin Gözden Geçirmesi (YGG): Üst yönetimin, tüm bu verileri (denetim, kaza oranları, hedefler) inceleyerek stratejik kararlar alması.

Madde 10: İyileştirme

Reaktif ve proaktif iyileştirmedir.
  • Olay (Incident), Uygunsuzluk ve DÖF: Bir kaza veya “ramak kala” (near-miss) meydana geldiğinde, bunun kök neden analizinin yapılmasını ve tekrarlanmasını önlemek için Düzeltici Faaliyet (DÖF) başlatılmasını zorunlu kılar.
  • Sürekli İyileştirme: İSG kültürünü ve performansını sürekli geliştirmek için fırsatların belirlenmesi.

5. Liderlik ve Çalışan Katılımı: İSG Kültürünün Temeli (Madde 5)

ISO 45001’in OHSAS 18001’den en devrimci farkı, İSG’yi bir departman görevi olmaktan çıkarıp, kuruluşun stratejik bir kültürü haline getirmesidir. Bu kültürün iki direği vardır: Liderlik (Madde 5.1) ve Çalışan Katılımı (Madde 5.4).

5.1. Üst Yönetimin Liderliği: Sadece Taahhüt Değil, Sorumluluk

OHSAS 18001’de üst yönetim, İSG sorumluluğunu bir “Yönetim Temsilcisine” devredebilirdi. ISO 45001 bunu yasaklar. Üst yönetim, İSG performansının iyileştirilmesinden doğrudan ve bizzat sorumludur ve bu sorumluluğu devredemez.
  • Vertacert Denetim Notu: Denetimlerimizde, “İSG Uzmanınız kim?” diye sormayız. Üst yönetime (Genel Müdür, CEO) “İSG hedefleriniz nelerdir? Bu hedefler için hangi kaynakları ayırdınız? YGG toplantısında hangi İSG kararlarını aldınız?” diye sorarız. Kanıt olarak, üst yönetimin onayladığı bütçeleri, stratejik planları ve YGG tutanaklarını görmek isteriz.

5.2. Çalışan Katılımı ve Danışması: Proaktif Güvenliğin Kilidi

Bu madde, İSG’nin “yukarıdan aşağıya” dayatılmasını değil, “aşağıdan yukarıya” inşa edilmesini ister. Standart, “Danışma” (Consultation) ve “Katılım” (Participation) arasında net bir ayrım yapar:
  • Danışma (Soru Sormak): Yönetimin, bir karar almadan önce (örn: yeni bir KKD alımı, yeni bir makine kurulumu) çalışanlara ve temsilcilerine fikir sormasıdır.
  • Katılım (Süreçte Olmak): Çalışanların, İSG süreçlerinin (örn: risk değerlendirmelerinin yapılması, olay (kaza) inceleme ekipleri) içinde aktif olarak yer almasıdır.
Denetimlerde, yönetimin bu iki süreci de etkin bir şekilde işlettiğine dair kanıtlar aranır.
Konu/SüreçDanışma Örneği (Görüş Almak)Katılım Örneği (Sürece Dahil Etmek)
İSG PolitikasıPolitika taslağını çalışanlara veya temsilcilere gönderip “Görüşleriniz/Eklemek istedikleriniz var mı?” diye sormak.İSG Politikasını belirleyen komitede/çalıştayda çalışan temsilcilerinin de yer alması.
Risk DeğerlendirmesiÇalışanlara kendi alanlarındaki tehlikelerin neler olduğunu sormak ve bu bilgiyi risk analizinde kullanmak.Çalışanların, kendi bölümlerinin Risk Değerlendirme Ekibinin (TD/RD Ekibi) aktif bir üyesi olması ve analizi bizzat yapması.
Kontrol YöntemleriYönetimin belirlediği bir kontrol yöntemini (örn: yeni bir makine koruyucu) çalışana sunup “Bu sence işe yarar mı?” diye sormak.Kontrol yönteminin (makine koruyucu) tasarım ve seçim sürecinde, o makineyi kullanan operatörün de karar verici olarak bulunması.
Kaza (Olay) İncelemesiKaza sonrasında çalışana/şahitlere “Ne oldu?” diye sorarak olayı raporlamak (Sorgulama).Kaza/Ramak Kala incelemesi ve Kök Neden Analizi yapan ekibin içinde, o bölümden çalışanların da yer alması.
KKD (PPE) AlımıSatın almanın 3 farklı eldiven modelini getirip, “Hangisi daha konforlu?” diye çalışanlara sorması.Hangi eldivene ihtiyaç duyulduğunun teknik şartnamesinin, o işi yapan çalışanla birlikte hazırlanması ve deneme sürecine katılması.
Denetimde Hangi Kanıtlar Aranır?
  • İSG Kurul Toplantı tutanakları (çalışan temsilcilerinin imzaları).
  • “Ramak Kala Bildirim Formları” veya “Tehlike Bildirim Sistemleri” (Çalışanların tehlikeleri nasıl bildirdiği).
  • Çalışanların, risk değerlendirme ekiplerine veya kaza inceleme ekiplerine katıldığına dair görevlendirme yazıları veya toplantı kayıtları.
→ İşletmenizde ‘suçlama kültürü’ yerine ‘bildirim kültürü’ nasıl oluşturulur? Detaylı bilgi için [İş Güvenliği Kültürünü İnşa Etmek: Çalışan Katılımı ve Temsilinin ISO 45001’deki Önemi] başlıklı blog yazımızı okuyun.

6. DERİNLEMESİNE ANALİZ: Tehlike Belirleme ve Risk Yönetimi (Madde 6)

ISO 45001’in kalbi ve denetimlerde en çok odaklanılan bölümü Madde 6’dır. Bu madde, İSG sisteminizin “reaktif” (kaza olduktan sonra tepki veren) olmaktan çıkıp, “proaktif” (kaza olmadan önleyen) olmasını sağlar.

6.1. Tehlike Belirleme (Hazard Identification) vs. Risk Değerlendirmesi (Risk Assessment)

Denetimlerde, bu iki kavramın karıştırıldığı sıkça görülür.
  • Tehlike: Size veya başkalarına zarar verme potansiyeli olan kaynaktır. (Örn: Yerdeki ıslak zemin, korumasız dönen makine parçası, gürültü).
  • Risk: Bu tehlikeden kaynaklanacak zararın olasılığı ve şiddetinin birleşimidir. (Örn: Islak zeminden dolayı birinin kayıp düşme olasılığı %80, şiddeti “hafif yaralanma”).
ISO 45001, tüm faaliyetleriniz için rutin (günlük işler) ve rutin olmayan (bakım, arıza) tüm tehlikelerinizi belirlemenizi ister.

6.2. Kontrol Hiyerarşisi (Riskleri Azaltma Önceliği)

Bu, ISO 45001’in en katı kurallarından biridir. Standarda göre, bir riski azaltırken en etkili yöntemden en az etkili yönteme doğru bir hiyerarşi izlemeniz gerekir. Denetimlerde en sık yapılan hata, 6. adımdan (KKD) başlamaktır.ISO 45001Tehlike Belirleme ve Risk Yönetimi Hiyerarşik Yapı
Kontrol Aşaması (Öncelik Sırası)AçıklamaBaşdenetçi Örneği (Gürültülü Makine Riski)
1. Eliminasyon (Yok Etme)Tehlike kaynağını tamamen ortadan kaldırmak.Gürültülü makineyi süreçten tamamen çıkarmak.
2. İkame (Yerine Koyma)Tehlikeli olanı daha az tehlikeli olanla değiştirmek.Gürültülü makineyi, daha sessiz çalışan yeni model bir makine ile değiştirmek.
3. Mühendislik KontrolleriTehlikeyi izole etmek veya kaynağında azaltmak.Makineyi ses geçirmez bir kabin (izolasyon) içine almak veya ses yutucu paneller eklemek.
4. İdari Kontroller (İşaretleme)İnsanların davranışını veya maruziyetini değiştirmek.O alana “Yüksek Gürültü Alanı” levhası asmak, çalışanların o alandaki kalma süresini rotasyonla sınırlamak.
5. Kişisel Koruyucu Donanım (KKD)Son Çare: Riski azaltmaz, sadece çalışanı korur.Çalışana kulaklık veya kulak tıkacı vermek.

6.3. İSG Yasal Uyum Yükümlülükleri (Madde 6.1.3)

ISO 45001, Türkiye’deki 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili tüm yönetmeliklere (Makine Emniyeti Yön., KKD Yön. vb.) uymayı zorunlu kılar. Vertacert denetçileri, sadece ISO 45001 maddelerine değil, bu yasal şartlara uyumunuza da bakar.
  • Yükümlülük: Sizinle ilgili tüm İSG mevzuatını belirlemeli, güncel bir listesini (Yasal Sicil) tutmalı ve bu yasalara uyduğunuzu periyodik olarak değerlendirip kanıtlamalısınız.
→ İSG risklerini A’dan Z’ye yönetmek için kullandığımız spesifik teknikler (L Tipi Matris, X Tipi Matris, JSA vb.) ve dokümantasyon gereklilikleri hakkında detaylı bilgi için ISO 45001 Risk Değerlendirmesi ve Tehlike Belirleme Metodolojisi başlıklı blog yazımızı okuyun.→ İşveren olarak yasal sorumluluklarınızı tam olarak anlamak için [İSG Yasal Uyumluluğu: İşverenlerin Kanuni Sorumlulukları Nelerdir?] başlıklı rehberimizi inceleyin.

7. Operasyonel Kontroller ve Acil Durum Hazırlığı (Madde 8)

Planlama (Madde 6), sisteminizin beynidir; Operasyon (Madde 8) ise kaslarıdır. Bu madde, İSG risklerini fiilen nasıl kontrol altında tuttuğunuzu, tehlikeleri nasıl bertaraf ettiğinizi ve acil bir durumda ne yapacağınızı tanımlar.

7.1. Operasyonel Planlama ve Kontrol (Risk Hiyerarşisinin Uygulanması)

Madde 6’da belirlediğimiz riskleri (örn: yüksekte çalışma, kapalı alan çalışması) nasıl kontrol altına alıyoruz? Burası, prosedürlerin ve talimatların hayat bulduğu yerdir. Denetimlerde en çok bu bölüme odaklanılır.
  • İşe İzin Sistemleri (Permit to Work): Yüksek riskli faaliyetler (kaynak işleri, kapalı alana giriş, yüksek gerilim çalışması) için yazılı izin ve kontrol mekanizmalarının varlığı ve uygulanması.
  • Değişim Yönetimi (MOC): Yeni bir kimyasal, yeni bir makine veya yeni bir süreç devreye alındığında, bu değişikliğin İSG risklerinin yeniden değerlendirildiğine dair kanıt.
  • Satın Alma Kontrolü: Satın alınan ekipmanların veya kimyasalların İSG gerekliliklerine (CE belgesi, MSDS/GBF formu vb.) uygunluğunun kontrolü.

Kilitleme/Etiketleme (LOTO)

Bakım-onarım sırasında, makinelerin enerjisinin (elektrik, pnömatik vb.) kesildiğini ve kilitlendiğini gösteren sistem ve kayıtlar.

İşe İzin Sistemleri

"Sıcak İş İzin Formu" (kaynak, taşlama) veya "Kapalı Alan Çalışma İzin Formu" gibi yüksek riskli işlerin, gerekli kontroller (gaz ölçümü, yangın söndürücü vb.) yapıldıktan sonra başlatıldığının kanıtı.

Kimyasal Yönetimi

Tehlikeli kimyasalların Güvenlik Bilgi Formlarının (GBF/MSDS) sahada mevcut, güncel ve çalışanların erişimine açık olması. Dökülme kitlerinin varlığı.

Periyodik Kontroller

Kaldırma ekipmanları (vinç, forklift), basınçlı kaplar ve acil durum ekipmanlarının (yangın tüpleri) yasal olarak zorunlu periyodik kontrollerinin yapıldığına dair kayıtlar.

7.2. Tedarikçi ve Taşeron Yönetimi

İş kazalarının büyük bir kısmı, tesisinizde çalışan ancak sizin personeliniz olmayan taşeronlar (temizlik, bakım, inşaat firmaları) veya tedarikçilerden kaynaklanır. ISO 45001, kendi sahanızdaki taşeronların İSG performansından da sizi sorumlu tutar.
  • Vertacert Denetim Notu: Denetimde şu soruları sorarız: “Sahanıza giren taşeron ekibe İSG eğitimi (oryantasyonu) verdiniz mi? Onların risk değerlendirmelerini istediniz mi? Sizin İSG kurallarınıza uyacaklarına dair bir taahhütname (sözleşme) imzaladılar mı?” Bu kayıtların olmaması, ciddi bir uygunsuzluktur.

7.3. Acil Durum Hazırlığı ve Müdahale (Madde 8.2)

Bu, sadece “Yangın Talimatı” asmak değildir. ISO 45001, kuruluşunuzun tüm potansiyel İSG acil durumlarını belirlemesini, bunlara müdahale planları hazırlamasını ve en önemlisi bu planları test etmesini (tatbikat) ister.

Yangın ve Patlama:

Tahliye planları, acil çıkış yolları, yangın söndürme ekipmanları ve müdahale ekipleri.

Kimyasal Sızıntı/Dökülme:

Kimyasal Sızıntı/Dökülme: Sızıntıyı durdurma, yayılmayı önleme (dökülme kitleri) ve temizleme prosedürleri.

Doğal Afet:

Deprem, sel gibi durumlarda güvenli toplanma alanları ve tahliye prosedürleri.

Ciddi Yaralanma ve İlkyardım:

Ciddi Yaralanma ve İlkyardım: Olay yerine hızlı müdahale, ilkyardımcıların yetkinliği ve acil durum numaralarının (112) bilinirliği.

Kayıt Zorunluluğu (Kritik Kanıt): Denetçiler, bu planların sadece varlığını değil, işlediğini görmek ister. Yapılan yangın, tahliye veya sızıntı tatbikatlarının kayıtları, tarihleri, katılımcıları ve tatbikat sonrası “iyileştirme raporları” (ne eksikti, neyi düzelttik?), denetimlerde aranan kritik kanıtlardır.

8. ISO 45001 Belgelendirme Süreci: İSG Odaklı Adımlar

ISO 45001 belgesi almak, kuruluşunuzun İSG yönetimindeki mükemmelliğini uluslararası alanda kanıtlar. Vertacert ile belgelendirme süreciniz, standart 5 aşamayı (ISO 9001/14001’e benzer) takip etse de, denetim odağı tamamen yasal uyum, tehlike belirleme ve sahadaki fiili uygulamalar üzerindedir.

Adım Adım İSG Belgelendirme

  • 1.Kapsam, Tehlike Sınıfı Belirleme ve Tekliflendirme

    İlk aşama, İSG sisteminizin sınırlarını (kapsam) ve yasal tehlike sınıfınızı (NACE kodunuza göre Az Tehlikeli, Tehlikeli, Çok Tehlikeli) belirlemektir. Bu sınıflandırma ve çalışan sayınız, denetim gün sayısını (Adam/Gün) ve dolayısıyla maliyeti doğrudan belirler. Vertacert, bu analiz sonrası size şeffaf bir teklif sunar ve süreci başlatır.

  • 2.Çekirdek Sistem Kurulumu (Risk Değerlendirmesi ve Yasal Uyum)

    Bu aşamada İSG sisteminizin dokümantasyon temelleri atılır. Başlıca gereklilikler:

    • İSG Politikası ve Hedeflerinin oluşturulması.
    • Tüm faaliyetler için Tehlike Belirleme ve Risk Değerlendirmesi (TD/RD) dokümanlarının hazırlanması.
    • İSG Yasal Uyumluluk Listesi'nin (6331 sayılı kanun ve ilgili tüm yönetmelikler) oluşturulması.
    • Acil Durum Eylem Planları, Eğitim Planları ve operasyonel prosedürlerin (örn: Yüksekte Çalışma Talimatı, Kapalı Alan Çalışma Talimatı) hazırlanması.
    → İSG risklerini A'dan Z'ye yönetmek için kullandığımız spesifik teknikler (L Tipi Matris, X Tipi Matris, JSA vb.) ve dokümantasyon gereklilikleri hakkında detaylı bilgi için [ISO 45001 Risk Değerlendirmesi ve Tehlike Belirleme Metodolojisi] başlıklı blog yazımızı okuyun.

  • 3.İç Kontrol (İç Denetim ve YGG)

    Dış denetimden önce, sistemi kendiniz test etmelisiniz.

    • İç Denetim: İç denetçileriniz, sistemin ISO 45001'e ve en önemlisi yasal mevzuatlara uygunluğunu kontrol eder.
    • YGG (Yönetimin Gözden Geçirmesi): Üst yönetim, iç denetim sonuçlarını, kaza/ramak kala istatistiklerini, yasal uyum durumunu ve hedeflerin başarısını gözden geçirerek iyileştirme kararları alır.

  • 4.Belgelendirme Denetimi (Aşama 1 ve 2)

    Vertacert'in uzman başdenetçileri süreci başlatır.

    • Aşama 1 (Doküman): TD/RD analizleriniz, Yasal Siciliniz, Acil Durum Planlarınız ve YGG/İç Denetim kayıtlarınız masa başında incelenir.
    • Aşama 2 (Saha): Bu, İSG'nin en kritik denetimidir. Denetçilerimiz sahaya iner ve şunları doğrular: Risk değerlendirmesinin sahadaki uygulamayla eşleşip eşleşmediği, çalışanların tehlikeleri bilip bilmediği, KKD kullanımının doğru olup olmadığı, makine koruyucularının yerinde olup olmadığı ve acil durum tatbikat kayıtlarının varlığı.

  • 5.Belgelendirme ve Sürekli Gözetim:

    Başarılı denetim sonrası 3 yıl geçerli ISO 45001 belgeniz düzenlenir. Bu süreç, 1. ve 2. yıllarda sistemin yaşadığını, yasalara uyduğunu ve iyileştirildiğini kanıtlayan yıllık gözetim denetimleri ile devam eder.→ Belgelendirme süresinin nasıl hesaplandığı ve maliyetin nasıl belirlendiği hakkında detaylı bilgi almak için ISO Belgesi Fiyatları 2025: Maliyet Analizi ve Etkenler makalemizi inceleyin.

9. Entegre Yönetim Sistemi (EYS) ve ISO 45001’in Rolü

İşletmenizin sadece güvenliğe değil, aynı zamanda kaliteye (ISO 9001) ve çevreye (ISO 14001) de ihtiyacı olması çok doğaldır. ISO 45001’in Yüksek Seviyeli Yapı (HLS) mimarisi, bu üç standardı tek bir çatı altında birleştirmeyi (entegre etmeyi) her zamankinden daha kolay hale getirmektedir.

Ayrı ayrı sistemler kurmak yerine, tek bir Entegre Yönetim Sistemi (EYS) kurmak, işletmenize muazzam bir verimlilik ve maliyet avantajı sağlar.

Entegre Yönetim Sistemi (EYS) Ortak HLS Yapışı (Risk, Liderlik, Planlama)

 

EYS’nin Avantajları: Neden Üçü Bir Arada?

  • Tek Sistem, Tek Dokümantasyon: Üç ayrı el kitabı, üç ayrı risk analizi, üç ayrı prosedür seti yerine; tek bir entegre el kitabı, ortak bir iç denetim prosedürü ve birleşik bir Yönetimin Gözden Geçirmesi (YGG) toplantısı yaparsınız.

  • Bütüncül Risk Yönetimi: Kalite risklerini (müşteri kaybı), çevre risklerini (yasal cezalar) ve İSG risklerini (iş kazaları) tek bir stratejik risk matrisinde yönetirsiniz.

  • Maliyet ve Zaman Tasarrufu (En Büyük Avantaj): Vertacert, üç standart için üç ayrı denetim planlamak yerine, tek bir entegre denetim planlar. Bu, toplam denetim adam/gün süresini %30 ila %50 oranında azaltarak doğrudan maliyet tasarrufu sağlar.

ISO 45001, bu entegre yapının “insan” ve “yasal uyum” bacağını oluşturarak, kalite ve çevre sistemlerinizi daha dayanıklı ve sorumlu hale getirir.

→ ISO 9001, ISO 14001 ve ISO 45001 standartlarının nasıl tek bir çatı altında birleştirildiğini, ortak maddelerin neler olduğunu ve entegre denetimin maliyet avantajlarını detaylıca öğrenmek için Entegre Yönetim Sistemi (EYS): 9001, 14001 ve 45001’in Tek Çatı Altında  Entegrasyonu makalemizi inceleyin.

10. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

İş Sağlığı ve Güvenliği, yasal yükümlülükler ve insani sorumluluklar nedeniyle en hassas yönetim sistemidir. Vertacert uzmanlarına, ISO 45001 süreciyle ilgili en sık yöneltilen soruları ve cevaplarını aşağıda derledik.

Bu, en sık karıştırılan konudur. Cevabı iki parçalıdır:

  1. Hayır: ISO 45001 standardının kendisini (yani bu belgeyi duvara asmayı) zorunlu kılan bir yasa yoktur.

  2. Evet: Ancak, Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili tüm yönetmeliklere (Risk Değerlendirmesi Yön., KKD Yön. vb.) uymak yasal bir zorunluluktur.

ISO 45001, bu yasal zorunlulukları yerine getirdiğinizi, risklerinizi proaktif olarak yönettiğinizi ve sürekli iyileştirme yaptığınızı kanıtlamanın en iyi uluslararası yoludur. Bir denetim veya kaza anında, yetkili makamlara (Bakanlık müfettişleri) sunabileceğiniz en güçlü kanıt, etkin bir İSG yönetim sistemidir.

İş kazası riski, işletmenin büyüklüğüne bakmaz. Aslında, KOBİ’ler İSG risklerine karşı daha savunmasızdır; tek bir ciddi iş kazası, KOBİ’nin kapanmasına neden olabilecek tazminatlara ve itibar kaybına yol açabilir.

ISO 45001, KOBİ’ler için bir masraf değil, sürdürülebilirlik yatırımıdır. Sistematik bir İSG yönetimi, iş gücü kayıplarını, makine duruşlarını ve sigorta primlerini azaltarak maliyetleri düşürür. Ayrıca, büyük firmaların tedarikçisi olabilmek veya ihalelere girebilmek için ISO 45001 belgesi giderek daha fazla talep edilmektedir.

 → KOBİ’lerin belgelendirme maliyetlerini nasıl azaltabileceğini öğrenmek için KOSGEB ISO Belgesi Desteği Başvurusu başlıklı rehberimize göz atın.

Bu mükemmel bir soru. İSG Uzmanı (ve İşyeri Hekimi) çalıştırmak, 6331 sayılı kanunun getirdiği yasal bir zorunluluktur ve operasyonel görevleri (risk değerlendirmesi, eğitim, saha gözetimi) yerine getirir.

ISO 45001 ise stratejik bir yönetim sistemidir. Sadece İSG Uzmanının değil, üst yönetimden en alt kademedeki çalışana kadar herkesin katıldığı bir “İSG Kültürü” kurar.

  • İSG Uzmanı sistemi yürütür.

  • ISO 45001 ise bu sistemin sürekli iyileştirilmesini, üst yönetim tarafından denetlenmesini (YGG) ve kurumun stratejik hedefleriyle (örn: “Sıfır Kaza Politikası”) entegre olmasını sağlar. İSG uzmanı değişse bile sistemin çökmemesini garanti eder.

Hayır. OHSAS 18001 standardı, ISO 45001’in 2018’de yayınlanmasının ardından resmi olarak geri çekilmiştir. Tüm geçiş süreleri sona ermiştir. Günümüzde OHSAS 18001 belgelerinin hiçbir uluslararası geçerliliği yoktur ve denetimlerde kabul edilmez. İSG yönetim sisteminizi kanıtlamak için tek geçerli uluslararası standart ISO 45001’dir.

→ Bu iki standart arasındaki devrimsel farkları, HLS yapısını ve neden geçiş yapmanız gerektiğini öğrenmek için Neden OHSAS 18001 Yerine ISO 45001 Belgesi Almalısınız? başlıklı makalemizi inceleyin.

Evet. ISO 45001’in Madde 10.2 (Olay, Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyet) bölümü, kuruluşun olayları (incidents) araştırmasını zorunlu kılar. “Ramak Kala” (Near-Miss), yani “yaralanma veya sağlık bozulması olmadan gerçekleşen olay” olarak tanımlanır ve bir “olay”dır.

Ramak kala kayıtlarını tutmak ve analiz etmek, proaktif İSG’nin temelidir. Bu kayıtlar, ciddi bir kaza olmadan önce sistemdeki zayıf noktaları size gösteren ücretsiz derslerdir. Denetçiler, kaza kayıtları kadar (belki daha da fazla) ramak kala kayıtlarınızı ve bu kayıtlara yönelik yaptığınız iyileştirmeleri görmek ister.

11. Vertacert ile Güvenli Geleceğe Adım Atın

İş Sağlığı ve Güvenliği, hata kabul etmeyen, en ciddi yönetim disiplinidir. Bu süreçte çalışacağınız belgelendirme kuruluşu, sadece standart maddelerini değil, aynı zamanda ulusal İSG mevzuatını, sektörel risklerinizi ve saha uygulamalarınızı derinlemesine bilen bir uzmanlığa sahip olmalıdır.

Vertacert’i İSG belgelendirmesinde stratejik ortağınız yapan farklar:

1. Saha ve Mevzuat Odaklı Başdenetçi Uzmanlığı

Vertacert denetçi kadrosu, sadece teorik standart bilgisine değil, aynı zamanda farklı sektörlerde (inşaat, kimya, üretim, hizmet) fiili saha tecrübesine sahip İSG profesyonellerinden oluşur. Denetimlerimizde odak noktamız, dokümanların rafta durması değil, sahadaki işçinin o riski bilmesi ve önlemi uygulamasıdır. Sadece ISO 45001’e değil, 6331 sayılı kanun başta olmak üzere tüm yerel mevzuatlara uyumunuzu titizlikle inceleriz.

2. Akreditasyon Güvencesi ve Uluslararası Çözüm Ağı

ISO 45001 belgenizin uluslararası ihalelerde ve kurumsal ortaklıklarda geçerli olması için akredite olması şarttır. Vertacert, güçlü uluslararası çözüm ortakları ağı sayesinde, müşterilerinin IAS (International Accreditation Service) veya TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu) gibi tanınmış kurumlarca akredite edilmiş sertifikalara ulaşmasını garanti eder. Bu, İSG taahhüdünüzün uluslararası düzeyde tescilidir.

3. Katma Değerli ve Entegre Denetim Yaklaşımı

Amacımız “uygunsuzluk avcılığı” yapmak değil, İSG kültürünüzü geliştirmektir. Denetimlerimizde, sadece eksikleri değil, aynı zamanda iyi uygulamaları ve iyileştirme fırsatlarını da raporlarız. Ayrıca, ISO 45001 denetiminizi, ISO 9001 (Kalite) ve ISO 14001 (Çevre) ile entegre ederek, size hem maliyet hem de zaman tasarrufu sağlayan bütüncül bir denetim hizmeti sunarız.

→ Tüm ISO Standartları ve Belgelendirme Süreçleri hakkında kapsamlı ana rehberimize buradan ulaşabilirsiniz.

İşletmenizin En Değerli Varlığını Korumaya Bugün Başlayın

İş Sağlığı ve Güvenliği bir masraf değil, en değerli varlığınız olan çalışanlarınıza ve işletmenizin itibarına yaptığınız en kritik yatırımdır. Riskleri proaktif yönetin, yasal yükümlülüklerinizi güvence altına alın ve çalışan bağlılığını en üst düzeye çıkarın.Vertacert'in uzman başdenetçi kadrosuyla, İSG sisteminizi kâğıt üzerinde bir zorunluluktan, yaşayan ve kazaları önleyen bir kültüre dönüştürün.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (İSG) TEKLİFİ ALIN

ISO Belgelendirme

CE Belgelendirme

Bize Ulaşın

MEVLANA MH. SULTAN AHMET CD. DELTA PLAZA İŞ MERKEZİ A1 BLOK D:14 ESENYURT/İSTANBUL

(0212) 934 10 49

Twitter Facebook Instagram Linkedin
KAMU DUYURUSU

Akreditasyon hazırlığı kapsamında verilen ISO 13485 ve İyi Tarım Uygulamaları (İTU) sistem sertifikasyonları, TÜRKAK tarafından akreditasyon onay sürecimiz tamamlanana kadar akreditasyon kapsamı dışındadır.
Bu belgeler, Bakanlık uyarısı doğrultusunda geçersiz kılınmış olup, onay süreci sonuçlanana kadar kamuoyuna duyurulmuştur.
Söz konusu belgelerin geri çağırılması işlemleri Vertacert Belgelendirme tarafından gerçekleştirilecektir.